Η κορωνίδα των ρωσικών μουσείων, το Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη, φιλοξενεί μια εξαιρετική και πλούσια συλλογή τέχνης. Το σημαντικότερο τμήμα του μουσείου είναι η πινακοθήκη, όπου επιπλέον εκτίθενται σπουδαία γλυπτά. Τα έργα που παρουσιάζονται σε αυτό τον τόμο με χρονολογική σειρά προσφέρουν ένα πανόραμα της ιστορίας της ευρωπαϊκής τέχνης. Πρόκειται για δημιουργήματα φιλοτεχνημένα από τους αγαπημένους καλλιτέχνες των τσάρων και των Ρώσων συλλεκτών, οι οποίοι προσανατόλισαν τις προτιμήσεις τους στις σημαντικότερες ευρωπαϊκές σχολές που εκτείνονται από τα τέλη του 14ου έως τον 20ό αιώνα. Εκτός από τα έργα των πρώιμων ζωγράφων, το Ερμιτάζ κατέχει περήφανα μία από τις πιο αξιόλογες και μεγαλύτερες συλλογές έργων της φλαμανδικής και της ολλανδικής τέχνης του μπαρόκ, αριστουργήματα του Ρούμπενς, του Βαν Ντάικ και του Ρέμπραντ. Εξίσου σπουδαία είναι η συλλογή της γαλλικής ζωγραφικής, από τον κλασικισμό του Πουσέν έως τον μεταϊμπρεσιονισμό του Ματίς. Η ιταλική τέχνη εκπροσωπείται από κορυφαίους καλλιτέχνες της Αναγέννησης, ανάμεσα στους οποίους οι Λεονάρντο, Ραφαήλ, Τζορτζόνε, Τιτσιάνο, από τον Καραβάτζο όσον αφορά τον 17ο αιώνα, από δημιουργούς τοπιογραφικών απόψεων του 18ου αιώνα και τέλος από τον Κανόβα. Η γερμανική σχολή είναι παρούσα με μια μικρότερη αλλά εξίσου αξιόλογη ομάδα έργων, που δημιούργησαν καλλιτέχνες από τον Κράναχ έως τον Φρίντριχ. Η καλύτερη εκδοχή της αγγλικής προσωπογραφίας του 18ου αιώνα παρουσιάζεται κυρίως με τους πίνακες του Τόμας Γκέινσμπορο. Η ισπανική ζωγραφική, τέλος, εκπροσωπείται μέσα από μια διαδρομή που αρχίζει με τον Ελ Γκρέκο και κορυφώνεται με τον Πικάσο, περνώντας από τον Βελάσκεθ και τον Γκόγια.