Beseffen we wel wat voor wonder er is verricht in 2020? Een pandemie is voor het eerst door mensenhand tot staan gebracht. Nog nooit in de geschiedenis zijn er in zo’n tempo wereldwijd zoveel vaccinaties gedaan. En dat is gelukt dankzij tientallen jaren van wetenschappelijk onderzoek aan universiteiten en in de biofarmaceutische industrie, met enorme steun van overheden en knappe koppen wereldwijd, van China tot India, van Australië tot Europa, van Engeland tot de Verenigde Staten. Er is geen garantie dat we er de volgende keer weer zo goed vanaf komen. Het is absoluut niet ondenkbaar dat de volgende epidemie uit Brabant komt. Om ons te beschermen moeten we de lucht schoon houden, moet ons eten veilig zijn en ons water drinkbaar, want via die wegen vinden virussen hun weg naar ons allemaal. Er ligt de overheid dus een flinke taak te wachten om nieuwe pandemieën te vermijden. Jaap Goudsmit heeft vijf lessen geleerd door de pandemie op de voet te volgen en zelf onderzoek te doen naar technologische oplossingen om onze oplettendheid en alertheid te bevorderen. Lering uit die lessen wijst de weg naar een gezondere Les 1. Om welk virus dan ook niet je leven te laten vergallen, moet je wetenschappelijke kennis op waarde leren schatten Les 2. Om niet door een virusinfectie op de intensive care te belanden, moet je ver voordat het virus in zicht is een gezonde leefstijl hebben Les 3. Het voortvarend aanpakken van de klimaatcrisis kan een volgende virusuitbraak voorkomen Les 4. Vaccins die overal ter wereld voor iedereen bereikbaar zijn, redden ons allemaal Les 5. We moeten de werking van ons immuunsysteem goed in de gaten houden en zo nodig onze afweer een handje helpen, voordat een virus de kans krijgt om toe te slaan